Ζεστό και Άνετο Φθινόπωρο, Κρυφοί Κίνδυνοι: Πώς να Προστατέψεις τα Κατοικίδιά σου – και τον Εαυτό σου – από τους «Ορμονικούς Απατεώνες»

Το φθινόπωρο φέρνει μια ξεχωριστή γαλήνη. Τα πρωινά μυρίζουν βροχή και τσάι με κανέλα, μια φέτα πορτοκάλι και λεμόνι, και μια κουταλιά χρυσό μέλι. Τα βράδια φωτίζονται από το φως των κεριών, ενώ ο σκύλος κουλουριάζεται στα πόδια σου και η γάτα καταλαμβάνει τη πιο ζεστή γωνιά του καναπέ.

Νιώθεις ασφάλεια. Γαλήνη.

Όμως κάτω από αυτή τη ζεστή, οικεία επιφάνεια, τα σπίτια μας μπορούν σιωπηλά να γεμίσουν με «αόρατους επισκέπτες», χημικές ουσίες που διαταράσσουν τις ορμόνες και επηρεάζουν και την υγεία των κατοικιδίων μας. Εισχωρούν από τα αρωματικά κεριά, τα καθαριστικά σπρέι και τους παλιούς αφρούς των επίπλων. Κρύβονται στα παιχνίδια και τα μπολ των ζώων μας, στη σκόνη που σκουπίζουμε κάθε εβδομάδα και στον αέρα που μοιραζόμαστε. Και, όπως κι εμείς, έτσι και τα κατοικίδιά μας νιώθουν τις επιπτώσεις τους.

Τα κατοικίδια ως περιβαλλοντικοί φρουροί

Όταν άρχισα να μαθαίνω για τις ουσίες που διαταράσσουν τις ορμόνες, δεν περίμενα ότι τα δικά μου κατοικίδια θα γίνονταν μέρος αυτής της ιστορίας. Όσο όμως μελετούσα τα δεδομένα, τόσο πιο ξεκάθαρο γινόταν: οι γάτες και οι σκύλοι λειτουργούν σαν βιοδείκτες του τι συμβαίνει μέσα στα σπίτια μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γάτες που εκτίθενται σε σκόνη που περιέχει βρωμιωμένους επιβραδυντές φλόγας εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά θυρεοειδικών διαταραχών. Οι σκύλοι που μασούν μαλακά πλαστικά παιχνίδια από PVC μπορούν να απορροφήσουν χημικές ουσίες, όπως οι φθαλικές ενώσεις και οι διφαινόλες, μέσω του στόματός τους. Ακόμη και το πλαστικό στο εσωτερικό των κονσερβών ζωοτροφών μπορεί να μεταφέρει χημικά στο φαγητό τους.

Αυτά τα ευρήματα μοιάζουν με εκείνα που έχουν καταγραφεί και στις μελέτες για τον άνθρωπο, όμως συχνά εντοπίζονται πρώτα στα ζώα, επειδή τα σώματά τους είναι μικρότερα και εκτίθενται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Τα κατοικίδιά μας δεν είναι απλώς σύντροφοι. Είναι συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, που μας δείχνουν διακριτικά τι συμβαίνει στο περιβάλλον που μοιραζόμαστε. Οι καθημερινές μας επιλογές μπορούν να επηρεάσουν την υγεία τους, την ποιότητα της ζωής τους και τη διάρκειά της.

Οι «Μεγάλοι Πέντε» κρυφοί κίνδυνοι του φθινοπώρου

Κάθε εποχή έχει τη δική της ομορφιά  και τη δική της χημεία.

Το φθινόπωρο, όταν κλείνουμε τα παράθυρα, ανάβουμε κεριά και βγάζουμε τις κουβέρτες, ο αέρας μέσα στο σπίτι μετατρέπεται σε ένα μικρό εργαστήριο αντιδράσεων.

Ακολουθούν οι «Μεγάλοι Πέντε» εσωτερικοί ένοχοι που εισβάλλουν στις ζεστές μας συνήθειες:

1. Φθαλικές ενώσεις και Διφαινόλες (BPA, BPS): βρίσκονται σε μαλακά πλαστικά, δάπεδα βινυλίου και αρωματικά προϊόντα.
2. PFAS («παντοτινές χημικές ουσίες»): υπάρχουν σε αντικολλητικές συσκευασίες, αδιάβροχα ρούχα και χαλάκια για κατοικίδια.
3. Επιβραδυντές φλόγας (PBDEs, OPEs): εντοπίζονται σε παλιούς καναπέδες, μαξιλάρια και ηλεκτρονικές συσκευές.
4. Συνθετικά αρώματα και σταθεροποιητές UV: περιέχονται σε αρώματα, κεριά και καθαριστικά σπρέι.
5. Τεταρτοταγείς ενώσεις αμμωνίου και φαινόλες: υπάρχουν σε απολυμαντικά και σε ορισμένα σαμπουάν για κατοικίδια.

Αυτές οι ουσίες παραμένουν στη σκόνη, κολλούν στα υφάσματα και κυκλοφορούν στον αέρα. Τα κατοικίδια περνούν τον περισσότερο χρόνο τους κοντά στο πάτωμα αναπνέοντας, γλείφοντας και καθαρίζοντας τον εαυτό τους. Αυτό σημαίνει ότι εκτίθενται συχνά σε μεγαλύτερες δόσεις από εμάς.

Δείτε το πλήρες άρθρο εδώ: Φθινόπωρο και κίνδυνοι